De verkiezingen en Investeren in mensen

Verkiezingen: wat hebben de politieke partijen voor ideeën en wensen als het gaat om Investeren in mensen?
Over een paar weken zijn er verkiezingen. Vooruitlopend op deze verkiezingen heeft het Platform Toekomst van Arbeid een aantal bouwstenen voor een regeerakkoord over werken, leren en verzekeren aangereikt in het rapport ‘Investeren in mensen’. 

Individuele leerrekening

Onder andere AWVN en NRTO maken deel uit van dit platform. Alle volwassenen krijgen in ons voorstel een individuele leerrekening. De overheid stort hierop een bijdrage en nodigt de sociale partners en de mensen zelf uit om dit ook te doen. Volwassenen kunnen onafhankelijk of zij al dan niet werken en onafhankelijk in welke vorm zij dat doen (dienstverband of zzp‘er) het bedrag op hun rekening gebruiken voor scholing, training en ontwikkeling. De bijdrage van de overheid is hoger naarmate mensen in hun jeugd korter onderwijs hebben genoten. Ofwel: een lager of middelbaar/ praktisch opgeleide heeft meer leerrechten over dan een hoger opgeleide.

Wat schrijven politieke partijen?

Het is mooi om te zien dat in veel partijprogramma’s deze voorstellen zijn terug te vinden. De meeste partijen zien veel in leerrechten, een persoonlijk ontwikkelbudget of een leerrekening. De uitwerking verschilt tussen de partijen. Zo pleit de VVD voor een fiscale vrijstelling zodat werkgevers ‘verleid’ worden om de leerrekening te vullen. Bij CDA, ChristenUnie, PvdA is er sprake van verplichtingen voor werkgevers. Afspraken over scholing en opbouw leerrechten worden als het aan het CDA ligt een vast onderdeel van arbeidscontracten en cao-onderhandelingen. De ChristenUnie wil dat werkgevers iedere maand geld storten op de individuele leerrekening.

Scholing en verantwoordelijkheid

In veel programma’s zie je de eigen verantwoordelijkheid van werkenden en  werkzoekenden als het als gaat om scholing terug en de overheid moet daar een handje bij helpen. Zo pleit de VVD ervoor dat werkenden hun leerrekening ook kunnen meenemen naar een nieuwe baan en zelf bepalen waar ze het geld voor inzetten. PvdA geeft werkenden vouchers zodat zij zelf een opleiding kunnen kiezen, buiten de werkgever om. Een dergelijk voorstel hebben ook D66, de PvdA, CDA en SGP. Het CDA heeft de voorstellen voor leerrechten het verst uitgewerkt en wil dat overheid, sociale partners en onderwijsinstellingen samen tot een ambitieuze aanpak voor een stelsel van leerrechten komen. Opvallend is de speciale aandacht in een aantal partijprogramma’s voor de scholing van zorg- en onderwijspersoneel.

Loopbaan

Maar hoe richt je je loopbaan in? Hoe kies je de juiste opleiding? Ook daarvoor is aandacht. GroenLinks en ChristenUnie pleiten voor gratis toegang tot loopbaangesprekken bij werkloketten dan wel digitale loopbaan APK’s. Waarom hoort u van mij niets over PVV, SP en Forum voor Democratie? Heel simpel, ze zeggen er niets over in hun partijprogramma’s. En waarom is het geen thema in de debatten? Ook heel simpel: eigenlijk is iedereen het er wel over eens dat we moeten investeren in mensen.

Leven lang ontwikkelen

Ik ben blij dat een leven lang ontwikkelen in de meeste verkiezingsprogramma’s een goede plek heeft gekregen. Hoe partijen dit alles willen financieren is slechts beperkt terug te vinden in de CPB doorrekeningen. Gelukkig heeft het platform Toekomst van Arbeid daar ook concrete voorstellen voor gedaan en zijn de voorstellen doorgerekend door SEO Economisch Onderzoek.

Kabinetskleur

En wat blijkt? Het leidt tot hogere productiviteit, hoger loon, hogere baankansen en minder gebruik van uitkeringen. Niet gek dus dat dit terug te vinden is in de partijprogramma’s. Of het nu een rechts, midden of links kabinet wordt: leven lang leren staat op de agenda! Laat die agenda maar uitvoeren door het veld. Wij doen dit al jaren en zetten dit werk graag voort!

Ria van ’t Klooster,
Directeur NRTO